Ο πραγματιστής [το τελευταίο από τα (πολλά) προσωπεία των κομφορμιστών]

Λέω πως είμαι

άνθρωπος νέος 

(μα τόσο νέος, που επέρασε καιρός,

που πια δεν είμαι,

καν χουντικός).

Είμαι ευαίσθητος, τυγχάνω ανθρωπιστής,

πιάνω τα σήματα δύσης κι ανατολής,

στο παρελθόν μπορεί  να υπήρξα

μαοϊστής,

μα του πρασίνου είμαι τώρα ακραιφνής

υπερασπιστής.

Πριν λίγα χρόνια,  μεσ’  τον ρου της εποχής,

όπως κι οι άλλοι, ήμουν κι εγώ

σοσιαλιστής.

 

Εγώ είμαι

άνθρωπος νέος

και της προόδου οπαδός και υμνητής

και ταυτοχρόνως

και φιλελεύθερος και αντιρατσιστής.

Είμαι καλός,

των ζώων φίλος,

του κράτους είμαι συνεπής επικριτής

και παραδόξως, εδώ και λίγο,

νιώθω αισίως, και ασμένως να ‘χω γίνει

ευρωπαϊστής.

 

Πραγματιστής

ειν’ όποιος ξέρει ποια πλευρά έχει το δίκιο,

είναι όποιος έχει τις ιδέες καθαρές

μες στο κεφάλι,

που απ’ τις θεωρίες το ζουμί

ξέρει να βγάλει,

δυο τρεις φυλλάδες που έχει πάντα

στη μασχάλη

κι έτσι γνωρίζει,

λέει,

τι σκέπτονται κι οι άλλοι,

μα ίσως, ως καλός κομφορμιστής

απλώς τυχαίνει να  είναι λάτρης

της εύκαμπτης (και έγκαιρης)

προσαρμογής!

 

Πραγματιστής

είναι ένας τύπος μαλακός, χωρίς ουσία,

που κολυμπά κι ελίσσεται μες την πλειοψηφία.

Πραγματιστής

ειν’ ένα ζώο που παντού επιβιώνει,

που απ’ των ιδεών την εισβολή

ξέρει να  επιζεί,

στα λόγια, δεν κωλώνει!  

Τη νύχτα  ζει με όνειρα άλλων ονειροπόλων,

τη μέρα πάλι προσπαθεί στο ενδιάμεσο των πόλων

να αρπαχτεί, να κρατηθεί κι έτσι

να επιπλεύσει

(και τη χειρότερη εκδοχή,

πάντα

έχει προβλέψει).

  

Εγώ είμαι

άνθρωπος νέος,

με τις γυναίκες πάντα εξαίρετη έχω σχέση, θα ‘λεγα είμαι

φεμινιστής,

είμαι αισιόδοξος και πάντα προσηνής,

μεταμοντέρνος και μεταρρυθμιστής.

Δεν είμαι διόλου φωνακλάς, μα

ειρηνιστής,

κάποτε ήμουν μαρξιστής λενινιστής

και με τους θρήσκους μού ’τυχε,

-μα ελάχιστες φορές-

να χω επαφές.

 

Ο Πραγματιστής

θα έπρεπε, χωρίς

τα πόδια να στυλώνει,

να ξέρει πως αναπηδά σα να ‘τανε μπαλόνι,

σαν αερόστατο χοντρό φίσκα πληροφορίες

που σέρνεται στα χαμηλά, μα όσο κι αν απλώνει

και προσπαθεί να έχει επαφή με την πραγματική τη γη,

αυτό που κατορθώνει,

δεν είναι να πραγματωθεί,  

μα μόνο  να φυτοζωεί, χωρίς ειρμό και προορισμό,

αν και θα πρέπει εδώ, να πω

και να υπογραμμίσω:

πολλοί του μοιάζουμε σε αυτό.

 

Εγώ είμαι

ο άνθρωπος ο νέος,

μα τόσο νέος που το βλέπεις εξ αρχής,

πως είμαι ο σύγχρονος πραγματιστής!

 

Πρόκειται για ένα τραγούδι του Τζόρτζιο Γκάμπερ με τίτλο ¨Ο κομφορμιστής¨, εδώ σε μια απόπειρα ελεύθερης μεταφοράς στα ελληνικά. Αυτή τη φορά (δεν είναι η πρώτη) ίσως το παράκανα, μια που άλλαξα ως και τον τίτλο. Ο βασικός λόγος είναι αυτός που υπονοείται στον υπότιτλο που πρόσθεσα: Ο σημερινός κομφορμιστής (κατά τη δική μου πάντοτε προσέγγιση και ερμηνεία) πλασάρεται διεθνώς ως ¨πραγματιστής¨. Επί πλέον εξελλήνισα κάποιους στίχους με αναφορές που αλλιώς θα ¨έπιαναν¨ μόνο οι εξοικειωμένοι με τα ιταλικά πράγματα. Έτσι ο φεντεραλισμός (ρεύμα υπέρ μιας ομόσπονδης Ιταλίας) έγινε ευρωπαϊσμός (έννοια που έτσι κι αλλιώς αναφέρεται παρακάτω), οι νεαροί επαναστάτες της δεκαετίας του 60 από 68άρηδες(?) αποδόθηκαν ως μαοϊκοί (θα μπορούσα να τους πω και τροτσκιστές, εργατιστές, κλπ) και οι καθο(λικοί)-κομμουνιστές ως απλώς θρήσκοι. Αυτά.

Στο τραγούδι αυτό ο Γκάμπερ παίρνει στο ψιλό τους παλιούς «επαναστάτες» που κατάντησαν νεοφιλελεύθεροι πραγματιστές παίρνοντας μαζί τους (και ξεφτιλίζοντας) μερικές από τις κλασσικές λέξεις της αριστεράς, όπως η ίδια η λέξη επανάσταση, η πρόοδος, ο ανθρωπισμός και άλλες.

Εδώ ο ¨κομφορμιστής¨ από τον ίδο τον Γκάμπερ

Εδώ με τον Τσελεντάνο

Εδώ η ανάγνωση της προσαρμογής στα ελληνικά

Il Conformista :

Io sono
un uomo nuovo talmente nuovo che

è da tempo che non sono neanche più fascista
sono sensibile e altruista
orientalista
ed in passato sono stato
un po’ sessantottista
da un po’ di tempo ambientalista
qualche anno fa nell’euforia mi son sentito
come un po’ tutti socialista.
Io sono
un uomo nuovo
per carità lo dico in senso letterale sono progressista
al tempo stesso liberista
antirazzista
e sono molto buono
sono animalista
non sono più assistenzialista
ultimamente sono un po’ controcorrente
son federalista.

Il conformista
è uno che di solito sta sempre dalla parte giusta,
il conformista ha tutte le risposte belle chiare dentro la sua testa
è un concentrato di opinioni
che tiene sotto il braccio due o tre quotidiani
e quando ha voglia di pensare pensa per sentito dire
forse da buon opportunista
si adegua senza farci caso e vive nel suo paradiso.

Il conformista
è un uomo a tutto tondo che si muove senza consistenza,
il conformista s’allena a scivolare dentro il mare della maggioranza
è un animale assai comune
che vive di parole da conversazione
di notte sogna e vengon fuori i sogni di altri sognatori
il giorno esplode la sua festa
che è stare in pace con il mondo
e farsi largo galleggiando
il conformista
il conformista.

Io sono
un uomo nuovo
e con le donne c’ho un rapporto straordinario sono femminista
son disponibile e ottimista
europeista
non alzo mai la voce
sono pacifista
ero marxista-leninista
e dopo un po’ non so perché mi son trovato
cattocomunista.

Il conformista
non ha capito bene che rimbalza meglio di un pallone
il conformista aerostato evoluto
che è gonfiato dall’informazione
è il risultato di una specie
che vola sempre a bassa quota in superficie
poi sfiora il mondo con un dito e si sente realizzato,
vive e questo già gli basta
e devo dire che oramai
somiglia molto a tutti noi
il conformista
il conformista.

Io sono
un uomo nuovo
talmente nuovo che si vede a prima vista

sono il nuovo conformista.